Πολύ ευρεία διάδοση (περίπου 2000 κοινοποιήσεις) έχει λάβει ποστ στα κοινωνικά δίκτυα το οποίο φέρεται να αναπαράγει θέσεις της ακαδημαϊκού, Dolores Cahill, ενάντια στα εμβόλια m-RNA όπως των Pfizer/BioNtech και Moderna. Το εν λόγω ποστ μπορείτε να διαβάσετε στην εικόνα που παραθέτουμε. Τι πραγματικά ισχύει και τι όχι;
Η Dolores Cahill είναι καθηγήτρια στη σχολή Ιατρικής του University College Dublin και παράλληλα προεδρεύουσα του ευρωσκεπτικιστικού Ιρλανδικού Κόμματος για την Ελευθερία. Μάλιστα σύμφωνα με τους Irish Times λόγω του γεγονότος ότι έχει απασχολήσει στο παρελθόν τη δημόσια σφαίρα με αντιεπιστημονικούς ισχυρισμούς σχετικά με την πανδημία, της ζητήθηκε να παραιτηθεί από επιστημονική επιτροπή στην οποία συμμετείχε εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Κομισιόν. Το ότι σήμερα δεν αποτελεί μέλος της επιτροπής, επιβεβαιώνεται από την επίσημη ιστοσελίδα της πρωτοβουλίας και των μελών που συμμετέχουν σήμερα στην εν λόγω επιστημονική επιτροπή. Η τελευταία φορά που η Dolores Cahill εμφανίζεται ως μέλος της επιτροπής μέσω του archive.org, είναι στις 29 Σεπτεμβρίου του 2020, δηλαδή λίγους μήνες αφότου φέρεται να της ζητήθηκε να υποβάλει την παραίτησή της.
Όσον αφορά τώρα τους ισχυρισμούς που φέρεται να έχει κάνει στην εικόνα που παρουσιάσαμε παραπάνω, θα τους εξετάσουμε ξεχωριστά για τη διευκόλυνση του αναγνώστη.
Ισχυρισμός 1ος: ‘’Μεγάλο ποσοστό αυτών που έκαναν το εμβόλιο m-RNA θα πεθάνουν αυτόν τον Φεβρουάριο έως έναν χρόνο αργότερα.’’
Δυστυχώς δεν κατορθώσαμε να βρούμε τον συγκεκριμένο ισχυρισμό από πλευράς της είτε σε video είτε καταγεγραμμένο σε επίπεδο αρθρογραφίας. Όπως και να έχει βέβαια είτε ειπώθηκε είτε όχι, δε βασίζεται επάνω σε κανένα δεδομένο. Μέχρι στιγμής τα μοναδικά m-RNA εμβόλια που έχουν δεχθεί έγκριση υπό προϋποθέσεις από τον EMA (Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων) είναι των Pfizer/BioNtech και Moderna.
Η κλινική δοκιμή τρίτης φάσης του εμβολίου των Pfizer/BioNtech ξεκίνησε στις 27 Ιουλίου του 2020 και περιελάμβανε ένα δείγμα 21.720 ανθρώπων που έλαβαν το εμβόλιό τους. Αντιστοίχως, η κλινική δοκιμή τρίτης φάσης του εμβολίου της Moderna ξεκίνησε και αυτή στις 27 Ιουλίου του 2020 και περιελάμβανε ένα δείγμα 15.210 συμμετεχόντων που έλαβαν το εμβόλιό της. Αυτό σημαίνει πως ήδη έχουμε έναν αριθμό συμμετεχόντων που έχει εμβολιαστεί εδώ και περισσότερο από 6 μήνες με m-RNA εμβόλια. Παρ’ όλα αυτά δεν έχει αναφερθεί αυξημένη θνητότητα στα δείγματα αυτά, κάτι που οδήγησε και στην έγκριση των εν λόγω εμβολίων. Επί παραδείγματι, μπορούν να βρεθούν οι αποφάσεις του FDA (Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων στις Η.Π.Α.) των Pfizer/BioNtech και Moderna κατά την έγκρισή τους εδώ και εδώ. Σε καμία από τις 2 αποφάσεις δεν αναφέρεται πως κάποιος κατέληξε λόγω των συγκεκριμένων εμβολίων. Σε περίπτωση που ίσχυε κάτι τέτοιο, κατά πάσα πιθανότητα δε θα είχε δοθεί κατ’ επείγουσα έγκριση εξ αρχής.
Ισχυρισμός 2ος: ‘’Μελέτες σε ζώα μας απέδειξαν πως θα πεθάνουν σε ποσοστό έως 50%’’.
Ο δεύτερος ισχυρισμός μπορεί να βρεθεί σε μικρή παραλλαγή στο βίντεο που παραθέτουμε εδώ. Συγκεκριμένα η Dolores Cahill αναφέρει στο 0:46 πως ‘’[…] Όταν φτιάχνουν εμβόλια RNA απέναντι σε RNA ιούς, για περισσότερο από 20 ή 40 χρόνια που το δοκιμάζουν σε ζώα, έως το ένα-τρίτο, είτε τα μισά, είτε όλα τα ζώα, αρρώστησαν σοβαρά ή πέθαναν[…]’’.
Υπάρχουν κάποια σημαντικά προβλήματα σε σχέση με τον παραπάνω ισχυρισμό. Αφενός η Dolores Cahill γενικολογεί στα δεδομένα που (δεν) προσφέρει σχετικά με τις επιπτώσεις που φέρεται να είχαν τα m-RNA εμβόλια στα πειραματόζωα που εφαρμόστηκαν μιας και τα στοιχεία που δίνει κυμαίνονται από το ένα-τρίτο αυτών έως όλα και οι παρενέργειες να κυμαίνονται αντίστοιχα από ‘’αρκετά σοβαρή αρρώστια’’ έως και ‘’θάνατο’’. Αφετέρου δεν κάνει οποιαδήποτε αναφορά στις μελέτες από τις οποίες άντλησε τα δεδομένα που (δεν) προσφέρει.
Βέβαια μία από τις έρευνες στις οποίες έχει στο παρελθόν σταθεί και αναφέρει ως απόδειξη ότι τα εμβόλια απέναντι σε κορωνοϊούς είναι επικίνδυνα, είναι αυτή (μπορείτε να δείτε απόσπασμα στο οποίο Η Cahill σχολιάζει το συμπέρασμα της εν λόγω έρευνας του 2012, εδώ).
Στην έρευνα αυτή εμβολιάστηκαν ποντίκια τα οποία εν συνεχεία, μολύνθηκαν με τον ιό SARS. Προς το τέλος της έρευνας αναγράφεται πως οι αποδείξεις για την ασφάλεια των εμβολίων απέναντι σε ιούς SARS-Cov αφορούν βραχυπρόθεσμη περίοδο ενώ απαιτείται προσοχή και για ενδεχόμενη ανοσοπαθολογική αντίδραση εκ μέρους των εμβολιασμένων που μολύνθηκαν από τον SARS-COV. Το κομμάτι αυτό αποκομμένο από την υπόλοιπη έρευνα, το παρουσίασε η Cahill σε τοποθέτησή της, ως απόδειξη για τη μη ασφάλεια των εμβολίων απέναντι σε κορωνοϊούς.
Όμως, το πρακτορείο Reuters επικοινώνησε με τον πρώτο υπογράφοντα τη συγκεκριμένη έρευνα, καθηγητή Chien-Te Cheng, ο οποίος δήλωσε μεταξύ άλλων πως τα υπό μελέτη εμβόλια στην έρευνα του 2012 ήταν πολύ διαφορετικά από τα σημερινά. Παράλληλα πως ενώ θα πρέπει ο κόσμος να ενδιαφέρεται για την ασφάλεια που προσφέρουν τα εμβόλια, η δική του μελέτη δεν πρέπει να τους ανησυχεί.
Ισχυρισμός 3ος: ‘’Το 80% των ανθρώπων στην ηλικιακή ομάδα 45-80 είτε θα έχουν σοβαρές επιπλοκές, είτε θα πεθάνουν’’.
Δεν καταφέραμε και πάλι να βρούμε πότε και υπό ποιο πλαίσιο ειπώθηκε η φράση αυτή από την Dolores Cahill. Δεν υπάρχουν δημοσιευμένα δεδομένα σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά που να υποστηρίζουν πως ένα ποσοστό της τάξης του 80% στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα θα παρουσιάσει σοβαρά προβλήματα έως και θάνατο.
Με βάση τα συμπεράσματα του FDA σχετικά με το εμβόλιο των Pfizer/BioNtech μόλις 2 συμμετέχοντες στην κλινική δοκιμή τρίτης φάσης πέθαναν μετά τον εμβολιασμό (4 πέθαναν στην ομάδα ελέγχου που δέχθηκε εικονικό φάρμακο) και ο θάνατός τους δεν αποδίδεται στο εμβόλιο. Παράλληλα το 0.6% των συμμετεχόντων παρουσίασε σοβαρή παρενέργεια και το 0.5% στην ομάδα ελέγχου.
Σχετικά με το εμβόλιο της Moderna, στα συμπεράσματα του FDA, 3 άνθρωποι στους 15.208 (ποσοστό μικρότερο του 0.1%) που δέχθηκαν το εμβόλιο κατά την κλινική δοκιμή τρίτης φάσης, παρουσίασαν σοβαρή παρενέργεια. Ενώ απεβίωσαν κατά τη διάρκεια της δοκιμής 3 άνθρωποι που δέχθηκαν το εμβόλιο και 4 που δέχθηκαν το εικονικό φάρμακο.
Με βάση λοιπόν τα μέχρι στιγμής δεδομένα για τα m-RNA εμβόλια απέναντι στην covid-19 που βρίσκονται στην κυκλοφορία, δεν προκύπτει αυξημένη θνησιμότητα αλλά ούτε και ποσοστό σοβαρών παρενεργειών που θα έπρεπε να ανησυχήσει. Πόσο δε μάλλον ποσοστό που να αγγίζει το 80% στην ομάδα 45-80 το οποίο αναφέρεται στο αρχικό ποστ.
Ισχυρισμός 4ος: ‘’Ο εμβολιασμός με m-RNA εμβόλιο θα διεγείρει το ανοσοποιητικό σου σύστημα να επιτεθεί στον εαυτό του’’.
Η έρευνα γύρω από τα m-RNA εμβόλια δεν είναι νέα. Η τεχνολογία αυτή μελετάται εδώ και τουλάχιστον 3 δεκαετίες. Μία από τις αρχικές δυσκολίες που έπρεπε να αντιμετωπιστεί στη δημιουργία m-RNA εμβολίων ήταν η ενδεχόμενη αντίδραση του ανοσοποιητικού απέναντι στο εισαχθέν RNA, κάτι το οποίο οδήγησε και στη σχετικά αργή ανάπτυξη και εν τέλει χρήση τέτοιου τύπου εμβολίων. Όμως ήδη από το 2018, πριν από την ύπαρξη του SARS-COV-2, γνωρίζαμε πως τα m-RNA εμβόλια είναι αρκετά ασφαλή, αν και μέχρι τότε δεν είχαν ακόμη εφαρμοστεί σε ευρείας κλίμακας κλινικές δοκιμές.
Σαφώς, την ασφάλεια των εμβολίων τύπου m-RNA αναγνωρίζουν και οι σημαντικότεροι διεθνώς οργανισμοί στον τομέα της δημοσίας υγείας, όπως είναι τα CDC (Κέντρα Ελέγχου Επιδημιών), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Συμπέρασμα:
Όχι, το ποστ που αναπαράγεται στα κοινωνικά δίκτυα και αναπαράγει ισχυρισμούς της Dolores Cahill, σχετικά με την επικινδυνότητα των εμβολίων m-RNA για τη δημόσια υγεία, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Δεν υπάρχει η οποιαδήποτε ένδειξη πως μεγάλο ποσοστό όσων κάνουν εμβόλιο θα πεθάνουν μέσα σε έναν χρόνο. Μελέτες των m-RNA εμβολίων σε ζώα ΔΕΝ έδειξαν πως θα πεθάνουν σε ποσοστό 50%. Σε καμία περίπτωση δεν αποδεικνύεται από οπουδήποτε πως το 80% των ανθρώπων ηλικίας από 45 έως 80, είτε θα έχουν σοβαρές επιπλοκές, είτε θα πεθάνουν λόγω του εμβολιασμού τους. Τέλος, δεν προκύπτει από πουθενά πως λόγω των m-RNA εμβολίων το ανοσοποιητικό σύστημα του εμβολιασμένου θα επιτεθεί στον εαυτό του με αποτέλεσμα οι ασθενείς να πεθάνουν μέσα σε μία εβδομάδα.
Θάνος Καραμπουρνιώτης
Διόρθωση:
Αρχικά αναφέραμε πως τα μόνα m-RNA εμβόλια που έλαβαν κατ’ επείγουσα έγκριση στην Ευρώπη ήταν των Pfizer/BioNtech και Moderna. Κατόπιν επισήμανσης, άλλαξε η φράση ”κατ’ επείγουσα έγκριση” σε ”έγκριση υπό προϋποθέσεις” (conditional marketing authorisation).