Πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε στα κοινωνικά δίκτυα ο ισχυρισμός χρήστη πως η Ομοσπονδιακή Ιατρική-Βιολογική Υπηρεσία (FMBA, http://government.ru/en/department/497/) που ανήκει στη Ρώσικη κυβέρνηση, ανακάλυψε ασφαλές φάρμακο για την covid-19 με 99.99% αποτελεσματικότητα. Ο ισχυρισμός αυτός έλαβε πολλές εκατοντάδες κοινοποιήσεις κάνοντας παράλληλα και παράθεση σε άρθρο της Καθημερινής, το οποίο στον τίτλο του μας ενημερώνει για ένα φάρμακο από τη Ρωσία που θα εξάγεται σε πολλές χώρες. Τι ισχύει;
Το άρθρο το οποίο παραθέτει ο συντάκτης του ποστ ώστε να υποστηρίξει τα λεγόμενά του, μπορείτε να το διαβάσετε εδώ (https://web.archive.org/…/rosiko-farmako-kata-toy…/). Βέβαια το άρθρο της Καθημερινής που δημοσιεύθηκε στις 24 Σεπτέμβρη του 2020, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με όσα αναφέρονται στο εν λόγω ποστ.
Στην πραγματικότητα αυτό που πραγματεύεται το άρθρο που παρέθεσε ο συντάκτης είναι η διάθεση του Ρωσικού Avifavir, φαρμάκου που βασίζεται στη δραστική ουσία φαβιπιραβίρη, σε μια σειρά από χώρες. Μάλιστα φαίνεται πως ο συντάκτης του άρθρου της Καθημερινής έκανε και λάθος, αναφέροντας πως για το Ρωσικό Avifavir έγιναν κλινικές μελέτες σε 156 ασθενείς στη φάση 3, κάτι που ανακοίνωσε ιαπωνική εταιρεία. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Φαίνεται πως η Καθημερινή άντλησε τις πληροφορίες της εν προκειμένω από αυτό το άρθρο (https://web.archive.org/…/rdif-and-chemrar-to-supply…). Ενώ συγκεκριμένα αναφέρεται στο αρχικό βρετανικό άρθρο πως Ιαπωνική εταιρεία (Fujifilm) ανακοίνωσε θετικά αποτελέσματα από κλινική μελέτη 3ης φάσης σε 156 ασθενείς, τα αποτελέσματα αυτά δεν αφορούν το Ρωσικό Avifavir αλλά το ιαπωνικό Avigan το οποίο βασίζεται και αυτό στη φαβιπιραβίρη (εδώ η ανακοίνωση της Fujifilm https://web.archive.org/…/www…/jp/en/news/hq/5451).
Γυρνώντας τώρα στα περί του Avifavir, τα αποτελέσματα που έχει μέχρι στιγμής δώσει βάσει κλινικών δοκιμών, απέχουν αρκετά από το 99.99% που δηλώνει ο συντάκτης του ποστ.
Στις αρχές Αυγούστου, δημοσιεύθηκαν τα αποτελέσματα κλινικών δοκιμών του Ρωσικού Avifavir σε 60 νοσηλευομένους ασθενείς με μέτριας έντασης πνευμονία λόγω covid-19, επιβεβαιωμένης μέσω PCR τεστ (https://academic.oup.com/…/10.1093/cid/ciaa1176/5890024…). Ως αποτέλεσμα, αναφέρεται πως το 62.5% των ασθενών που έλαβαν Avifavir, την 5η ημέρα της θεραπείας δεν παρουσίαζαν ίχνη του ιού πλέον στον οργανισμό τους, ενώ έως τη 10η ημέρα το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 92.5%. Για όσους ασθενείς από την άλλη ανήκαν στην ομάδα ελέγχου και δεν έλαβαν Avifavir, τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 30% και 80%, κάτι που για τους ερευνητές δείχνει πως η θεραπεία είχε θετικά αποτελέσματα. Παρ’ όλα αυτά όπως και οι ίδιοι χαρακτηριστικά ορίζουν στα συμπεράσματά τους, η μελέτη αυτή αποδεικνύει θετικά αποτελέσματα του φαρμάκου αποκλειστικά σε μέτριας έντασης νοσούντες λόγω covid-19.
Όσον αφορά τώρα τον ισχυρισμό του συντάκτη του ποστ ότι σύμφωνα με τη Veronica Skvortsova, η FMBA βρήκε φάρμακο με 99.99% αποτελεσματικότητα απέναντι στην covid-19, αυτός βασίζεται εδώ (https://web.archive.org/…/newsroom/top-stories/70738/). Στις 30 Δεκεμβρίου, οι υπεύθυνοι τύπου της υπηρεσίας, δήλωσαν πως θα ξεκινήσουν κλινικές δοκιμές με φάρμακο που έδειξε 99% αποτελεσματικότητα κατά τη διάρκεια των προ-κλινικών δοκιμών. Την ίδια ώρα βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας των κλινικών δοκιμών αναζητώντας υποψηφίους εθελοντές. Η επικεφαλής της υπηρεσίας μάλιστα συνεχίζει πως ‘’σε περίπτωση που οι κλινικές δοκιμές επιβεβαιώσουν την αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής, τότε θα είναι το πρώτο ασφαλές, αποτελεσματικό και ευθέως ενεργό αντιικό φάρμακο[…]’’. Η αποτελεσματικότητα που έχει μέχρι στιγμής επιτευχθεί όπως τέλος ενημερώνει, μέχρι στιγμής αφορά τις δοκιμές σε ζώα. Δε λαμβάνουμε βέβαια περαιτέρω πληροφορίες, όπως για παράδειγμα το όνομα του φαρμάκου ή δημοσιευμένα τα συμπεράσματα των προ-κλινικών δοκιμών, υποστηριζόμενα από τα αντίστοιχα δεδομένα ώστε να κριθούν από την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Συμπέρασμα: Όχι, αυτήν τη στιγμή ΔΕΝ υπάρχει το πρώτο ΕΠΙΣΗΜΟ, ΑΣΦΑΛΕΣ και ΑΜΕΣΟ αντιικό φάρμακο στον κόσμο από τη Ρωσία. Οι δηλώσεις της επικεφαλής της FMBA αφορούν ένα φάρμακο που δεν κατονομάζεται και ο ισχυρισμός της είναι πως έδειξε 99% αποτελεσματικότητα κατά τη διάρκεια των προ-κλινικών δοκιμών σε ζώα και αναμένεται να ξεκινήσουν κάποια στιγμή και οι κλινικές δοκιμές ώστε να εξακριβωθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά του στους ανθρώπους. Το πότε και κυρίως εάν το φάρμακο αυτό θα εγκριθεί για χρήση, είναι άγνωστο. Περισσότερες πληροφορίες όπως δημοσίευση των συμπερασμάτων της μελέτης και των δεδομένων των προ-κλινικών δοκιμών, δεν καταφέραμε να βρούμε στη διεθνή βιβλιογραφία.
Θ.Κ.
