Τι συνέβη;
Στις 21 Μαρτίου του 2020 η Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση ActionAid Hellas, δημοσίευσε –στα πλαίσια της Παγκόσμιας Μέρας κατά του ρατσισμού- στο Facebook, στο Twitter και στο Instagram μία αφίσα στην οποία έχουν σχεδιαστεί 6 άνθρωποι από διάφορες εθνικότητες του κόσμου, οι οποίοι φορούν μάσκες με τις σημαίες 6 χωρών (συγκεκριμένα της Ταϊλάνδης, της Νότιας Κορέας, της Κολομβίας, της Νότιας Αφρικής, της Ιταλίας και της Ελλάδας). Την αφίσα αυτή επίσης συνοδεύει και η λεζάντα «Οι πανδημίες δεν κάνουν διακρίσεις. Ούτε κι εμείς. Όλοι μαζί θα νικήσουμε τον #covid19. Κανείς μόνος του! #ΜενουμεΣπιτι #MenoumeEnomenoi #RacialDiscriminationDay #FightRacism».
Στις 25 Μαρτίου του ίδιου έτους, δημοσιεύτηκε από το site oparlapipas.gr η αφίσα της ActionAid, η οποία, όπως βλέπουμε και στη φωτογραφία, απεικονίζει τη μορφή που φοράει τη μάσκα με την ελληνική σημαία, πολύ πιο σκουρόχρωμη, επισημαίνοντας συγχρόνως ότι «Η “ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ” ΜΚΟ ACTION AID ΗΔΗ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΜΕ ΜΑΥΡΟΥΣ…… ΒΛΕΠΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΡΑΤΣΙΣΤΗΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ??».
Η ίδια περίπου παραλλαγμένη εικόνα, θα δημοσιευθεί στις 30/3/2020 από την ομάδα του Facebook «Μέγας Αλέξανδρος Alexander the Great» (101 likes και 23 κοινοποιήσεις), ενώ μία μέρα αργότερα θα αναρτηθεί και στο προσωπικό προφίλ του Λεωνίδα Μπίλλη, απ’ όπου και θα γίνει ακόμα πιο γνωστή (303 likes και 171 κοινοποιήσεις).
Έναν χρόνο αργότερα, η παραλλαγμένη εκδοχή της αφίσας θα κυκλοφορήσει εκ νέου στο ελληνικό διαδίκτυο. Συγκεκριμένα στις 11 Απριλίου του 2021, η χρήστρια του Twitter Ζωή Βαλάση θα κοινοποιήσει την παραποιημένη αφίσα στον λογαριασμό της, σχολιάζοντας με λακωνικό τρόπο πως αποτελεί «Μαύρη προπαγάνδα….στην κυριολεξία όμως…».
Στις 12 Απριλίου, η ίδια αφίσα θα δημοσιευθεί και στο site του ακροδεξιού και νεοναζιστικού κόμματος του Γιάννη Λαγού «Ε.ΛΑ.ΣΥΝ.», αποδίδοντας τη δημιουργία της στους «εθνοτερμίτες» οι οποίοι δεν θέλουν να υπάρχουν στην Ελλάδα «λευκοί κάτοικοι αλλά μόνο μαύροι λαθρομετανάστες». Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί πως το άρθρο της Ε.ΛΑ.ΣΥΝ. αναδημοσιεύτηκε αυτούσιο στις 14 Απριλίου από το site oi-asimvivastoi.blogspot.com.
Πέρα από την πασιφανή αλλοίωση της αρχικής εικόνας της ActionAid, θα ήταν ορθό να τονιστούν και μερικές ακόμα παράμετροι. Η όλη καμπάνια της ActionAid Hellas, είχε ως στόχο την καταπολέμηση του ρατσισμού κατά την περίοδο του πρώτου lock down που ξεκίνησε στη χώρα μας τον Μάρτιο του 2020. Για τον λόγο αυτόν, ορισμένοι άνθρωποι της αφίσας φαίνεται -εκ πρώτης όψεως- να μην ανήκουν στις εθνικότητες που αντιπροσωπεύουν οι μάσκες που φοράνε, χωρίς όμως αυτό να ισχύει και για τις 6 μορφές. Συγκεκριμένα, πέρα από τους δύο πρώτους ανθρώπους (δηλαδή την Ινδουίστρια με τη σημαία της Ταϊλάνδης και τον κοκκινομάλλη με τη σημαία της Νότιας Κορέας), όλοι οι υπόλοιποι φέρουν λίγο-πολύ τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά των κατοίκων που ζουν στις χώρες τις οποίες εκπροσωπεύουν.
Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και η ελαφρώς μελαχρινή εκδοχή του Έλληνα προκάλεσε πληθώρα αντιδράσεων στα social media, ωθώντας έτσι την ActionAid Hellas να προχωρήσει στην εξής δήλωση: «Λυπούμαστε για τα σχόλια που προκάλεσε η ανάρτησή μας, καθώς κανένα «χρώμα» δεν είναι προσβολή. Σας ενημερώνουμε ότι σχόλια υβριστικού, ρατσιστικού και σεξιστικού περιεχομένου διαγράφονται ή γίνονται hide στη σελίδα μας γιατί δεν συμβαδίζουν με τις αξίες της ActionAid και είναι αντίθετα στην πολιτική περιεχομένου του μέσου κοινωνικής δικτύωσης.». Κλείνοντας θα πρέπει να επισημάνουμε, ότι πολλοί Έλληνες έχουν μελαχρινό δέρμα (αντί για το υπόλευκο βορειοευρωπαϊκό που φαντάζονται αρκετοί συμπολίτες μας), με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Γενικό Γραμματέα της εγκληματικής οργάνωσης «Χρυσή Αυγή» Νίκο Μιχαλολιάκο, ο οποίος φαίνεται να είναι πιο σκουρόχρωμος από τη μορφή του Έλληνα στην αφίσα της ActionAid.
Συμπερασματικά λοιπόν, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως η αφίσα της ActionAid Hellas που απεικονίζει έναν Έλληνα ως σκουρόχρωμο Υποσαχάριο Αφρικανό, είναι σε μεγάλο βαθμό παραποιημένη.
Σπύρος Αυγερινόπουλος