Τι συνέβη
Στις 22/02/2021 με πρωτοβουλία του Δημάρχου Ελληνικού-Αργυρούπολης Γιάννη Κωνσταντάτου, ζωγραφίστηκαν στους τοίχους του δημοτικού κολυμβητηρίου της Αργυρούπολης οι προσωπογραφίες αγωνιστών και σημαντικών προσώπων της Επανάστασης του 1821. Για τη φιλοτέχνηση των συγκεκριμένων έργων, επιλέχθηκε ένας άγνωστος –μέχρι εκείνη τη στιγμή- νεαρός καλλιτέχνης, ο οποίος υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Εύρυτος».
Ο δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης στην αποκάλυψη των τοιχογραφιών
Ωστόσο στις 27/02/2021 η παράταξη της Λαϊκής Συσπείρωσης του Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης, κατήγγειλε δημοσίως την επιλογή του συγκεκριμένου καλλιτέχνη λέγοντας πως ο Εύρυτος «έχει “φιλοτεχνήσει” κάποια από τα πιο αντικομμουνιστικά και εμετικά έργα που θα ήθελαν πολλοί νοσταλγοί των Χιτών και των δοσιλόγων να κοσμούν το σαλόνι τους». Την επόμενη ακριβώς μέρα η ειδησεογραφική ιστοσελίδα του Άρη Χατζηστεφάνου Info-War, δημοσίευσε ένα αναλυτικό άρθρο στο οποίο παρουσίαζε μία σειρά ακροδεξιών και φασιστικών γκράφιτι που φέρουν την υπογραφή του Εύρυτου. Για τα ακροδεξιά, ισλαμοφοβικά και ομοφοβικά έργα του Εύρυτου, μίλησε τόσο η in (28/02/2021) όσο και η Εφημερίδα των Συντακτών (01/03/2021), με την τελευταία να προχωρά επίσης και στην επεξήγηση ορισμένων συμβόλων που συνόδευαν τα περισσότερα γκράφιτι.
Ο κέλτικος σταυρός με την υπογραφή του Εύρυτου δεξιά και τη λέξη Propatria αριστερά
Ισλαμοφοβικό γκράφιτι με την υπογραφή του Εύρυτου
Ομοφοβικό και αντικομμουνιστικό γκράφιτι με την υπογραφή του Εύρυτου
Μετά από τη δημοσίευση όλων αυτών των καταγγελτικών κειμένων αλλά και τη σύσσωμη αντίδραση του κόσμου για την επιλογή του συγκεκριμένου καλλιτέχνη, ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Μπογδάνος αποφάσισε να πάρει στις 02/03/2021 τηλεφωνική συνέντευξη από τον Εύρυτο στη ραδιοφωνική του εκπομπή Mea Culpa στα Παραπολιτικά. Στο 2:20 της συνέντευξης, ο κ. Μπογδάνος ρωτά τον Εύρυτο αν έχει «κάποια σχέση με εθνικοσοσιαλιστικές ιδεολογίες ή ρεύματα ακραίου βίαιου εθνικισμού», με τον Εύρυτο στη συνέχεια να απαντάει ότι είναι μόλις 18 χρονών και πως δεν έχει καμία σχέση «με κόμματα, πολιτικές παρατάξεις και τέτοιου τύπου πολιτικές κινήσεις». Λίγα δευτερόλεπτα πιο μετά ο κ. Μπογδάνος, θέτει το ερώτημα αν τα ενεπίγραφα γκράφιτι φασιστικού περιεχομένου που φέρουν το όνομά του, ανήκουν πράγματι σε εκείνον ή σε έναν άλλον γκραφιτά που χρησιμοποιεί το ίδιο ψευδώνυμο. Από το 4:26 μέχρι και το 5:20, ο Εύρυτος εξηγεί πως τα συγκεκριμένα απαράδεκτα γκράφιτι που φέρουν την υποτιθέμενη υπογραφή του, δεν τα ανεβάζει ο ίδιος αλλά ένας λογαριασμός που είχε πανομοιότυπο όνομα και είχε δημιουργηθεί το 2015 όταν εκείνος ήταν μόλις «12μιση (sic!) χρονών».
Ολόκληρη τη συνέντευξη του Εύρυτου με τον Κωνσταντίνο Μπογδάνο μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ.
Ο Εύρυτος επίσης στις 28/02/2021 είχε γράψει στον προσωπικό λογαριασμό του στο Twitter ότι «Αναλαμβάνω την ευθύνη όσων έργων έχω υπογράψει την χαρακτηριστική μου υπογραφή και αναρτήσει στον προσωπικό μου λογαριασμό. Διαχωρίζω την θέση μου από ο,τι άλλο κυκλοφορεί στο διαδίκτυο μακριά από την αισθητική και την φιλοσοφία μου, με ακραίες ή βίαιες και πολιτικές αναφορές».
Από αυτές τις δηλώσεις θα εξετάσουμε στη συνέχεια δύο πράγματα: α) την ηλικία του Εύρυτου και β) την επισήμανση αλλά και τη βαρύτητα που δίνει στη «χαρακτηριστική» του (διαδικτυακή και γραπτή) υπογραφή.
Το tweet του Εύρυτου
Η ηλικία του Εύρυτου
Την 1η Μαρτίου ο Δήμαρχος Γιάννης Κωνσταντάτος, απαντώντας σε ερωτήσεις που του τέθηκαν από το ειδησεογραφικό site News247 σχετικά με το φασιστικό «παρελθόν» του Εύρυτου, επισήμανε πως το να ζωγραφίζει κανείς τον Άρη Βελουχιώτη να αυτοκτονεί, δεν είναι κάτι κατακριτέο, καθώς δεν αποτελεί «εθνικό σύμβολο», συμπληρώνοντας στη συνέχεια ότι «Για τα προηγούμενα έργα έκανε δήλωση κατηγορηματική οτι δεν είναι δικά του έργα, 16 χρονών παιδί και του χρεώνουν πράγματα που δεν έχει ζωγραφίσει κι έχουν βγει και τα αναπαράγουν ορισμένα ακροαριστερά site χωρίς λόγο αυτή τη στιγμή». Συνεπώς από τις συγκεκριμένες δηλώσεις του Δημάρχου, συνάγονται τα εξής συμπεράσματα ότι α) η απεικόνιση ενός αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης -που αποκαλείται και με ομοφοβικό τρόπο «αδερφή»- να αυτοκτονεί δεν είναι κάτι κατακριτέο και πως β) ο Εύρυτος είναι μόλις 16 χρονών και συνάμα πολύ μικρός για να έχει κάνει όλα αυτά τα έργα που του καταλογίζονται.
Το θέμα της ηλικίας του Εύρυτου, μπορεί εύκολα να διαλευκανθεί, καθώς σε τουλάχιστον δύο συνεντεύξεις έχει παραδεχθεί άμεσα ή έμμεσα πως είναι 18 χρονών. Η πρώτη φορά που καταγράφεται η ηλικία του Εύρυτου, είναι στις 05/02/2021 στη συνέντευξη που έδωσε στην εκπομπή Μετωπικά του ακροδεξιού και εθνικιστικού κόμματος «Εθνικό Μέτωπο». Από το 22:30 λεπτό μέχρι και το 22:39 επισημαίνεται από τον κ. Δημήτρη Μπουγιώτη ότι ο Εύρυτος είναι πολύ μικρός και συγκεκριμένα πως είναι πρωτοετής φοιτητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στην εκπομπή επίσης του κ. Μπογδάνου, όπως είδαμε και προηγουμένως, ο Εύρυτος δηλώνει ευθέως πως είναι μόλις 18 χρονών.
Ολόκληρη τη συνέντευξη του Εύρυτου με το Εθνικό Μέτωπο μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ.
Όσον αφορά τώρα τον ισχυρισμό περί «μικρής ηλικίας» που επισήμαναν ο κ. Κωνσταντάτος αλλά και ο Εύρυτος, μπορεί να ξεπεραστεί με δύο βασικούς τρόπους. Πρώτον, ο 12χρονος Εύρυτος (12 μισό όπως είπε ο ίδιος για κάποιον περίεργο λόγο), θα μπορούσε να έχει λογαριασμό στο Twitter ήδη από το 2015, χωρίς να κάνει ακροδεξιά γκράφιτι στον δρόμο. Δεύτερον, γνωρίζουμε καλλιτέχνες του δρόμου που ξεκίνησαν την καριέρα τους από τα 14, όπως είναι για παράδειγμα ο Αμερικανός γκραφιτάς Daze. Συνεπώς, φαντάζει πολύ πιθανό ο Εύρυτος να ξεκίνησε την «καριέρα» του ήδη από τα εφηβικά του χρόνια, καθώς στα πιο πρόσφατα έργα του φαίνεται πως διαθέτει ήδη αρκετά υψηλές ζωγραφικές ικανότητες.
Οι δύο λογαριασμοί του Εύρυτου
Ο Εύρυτος ήδη από την προσωπική του ανακοίνωση στις 28/02, προσπάθησε να υπονοήσει ότι τα ακροδεξιά και φασιστικά έργα που του αποδίδονται δεν είναι δικά του, αλλά ενός άλλου καλλιτέχνη που χρησιμοποιεί σχεδόν το ίδιο ψευδώνυμο με εκείνον. Αυτή τη θέση φαίνεται να την υιοθετεί πλήρως κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του με τον κ. Μπογδάνο. Παρόλα αυτά, έπειτα από συστηματική έρευνα του Luben.tv αποδείχθηκε πως τόσο στο Twitter όσο και στο Instagram, λειτουργούσαν 2 παράλληλοι λογαριασμοί με ψευδώνυμα Evritos14 (το υποτιθέμενο πλαστό) και Evritos1 (το υποτιθέμενο αυθεντικό). Οι συγκεκριμένοι λογαριασμοί φαίνεται πως καθ’ όλη τη διάρκεια του Ιανουαρίου του 2021, μήνα κατά τον οποίο δημιουργήθηκαν τα προφίλ του Evritos1, συνέπλεαν πλήρως, κάνοντας έτσι εμφανή μία υποτυπώδη έστω σύνδεση των δύο λογαριασμών.
Tweets που αποδεικνύουν τη σύμπλευση μεταξύ των δύο λογαριασμών
Tweet που αποδεικνύει τη σύμπλευση μεταξύ των δύο λογαριασμών
Κάποια στιγμή μέσα στον Φεβρουάριο του 2021 (υποθέτουμε λίγο πριν ή λίγο μετά τη φιλοτέχνηση των πορτρέτων των αγωνιστών στην Αργυρούπολη) ο λογαριασμός στο Twitter του Evritos14, μετατράπηκε σε «Τουρκοφάγος (@ZHTW_H_ELLAS)», συνεχίζοντας όμως την αναπαραγωγή έργων του Εύρυτου. Το αξιοσημείωτο όμως εδώ είναι, ότι μετά από τη δημόσια κατακραυγή για την επιλογή του Εύρυτου από τον Δήμαρχο Ελληνικού-Αργυρούπολης, ο χρήστης Τουρκοφάγος προχώρησε σε μία αρκετά παράδοξη δήλωση στην οποία ισχυρίστηκε ότι «Αστοδεξιοι δαπιτες τύπου Εύρυτος που τα έχουν πλακάκια με την @ESYNTAKTON και τον @bogdanosk μακριά απο τους πραγματικούς εθνικιστες και μη μου σπάτε ταρχίδια επειδή πήρε το ψευδώνυμο μου όταν το χρησιμοποιούσα εγώ το παιδάκι ακόμα ζεσταινε το γάλα του». Είναι φυσικά άξιο απορίας, πως γίνεται μέσα σε τόσες λίγες μέρες ένας λογαριασμός που στην ουσία εκθείαζε τα έργα του Εύρυτου (παλαιά και νέα) ξαφνικά να προχωρήσει σε τόσο επικριτικές δηλώσεις. Δυστυχώς, ο πάλαι ποτέ χρήστης Evritos14 και αργότερα Τουρκοφάγος, κάποια στιγμή μέσα στον Μάρτη του 2021 έκλεισε όλες τις σελίδες του από το Twitter και το Instagram, σβήνοντας έτσι κάθε ιντερνετικό του ίχνος.
Ο διαγραμμένος πλέον λογαριασμός του Τουρκοφάγου
Είναι όμως πράγματι δύο τελείως διαφορετικά άτομα ο Evritos1 από τον Evritos14; Στις 06/12/2020 μία εθνικιστική σελίδα στο Instagram με όνομα zentropa_fatria, δημοσίευσε ένα γκράφιτι, στο οποίο απεικονιζόταν ο Ιταλός φασίστας και θεωρητικός του Ολοκαυτώματος Julius Evola. Στο γκράφιτι αυτό, η σελίδα έκανε tag τον evritos_art και παράλληλα προχώρησε στη δημιουργία του hashtag #Eyrytos14 @wh1te.4rt. Εντύπωση επίσης προκαλεί, ότι ο ίδιος ο χρήστης evritos_art σχολίασε κάτω από τη φωτογραφία «Κάνε την Ιδέα σου τέχνη», αποδεχόμενος εμμέσως ότι αυτός ήταν ο δημιουργός του συγκεκριμένου «έργου». Θα μπορούσε όμως κανείς εδώ να ισχυριστεί, ότι αυτό το σχόλιο έγινε από τον «ψεύτικο» Εύρυτο, καθώς όπως επισημάναμε προηγουμένως, υπήρχαν και στο Instagram δύο παράλληλοι λογαριασμοί με σχεδόν πανομοιότυπο όνομα.
Tag με το προφίλ του Εύρυτου στο πορτρέτο του Julius Evola
Σχόλιο του Εύρυτου κάτω από το πορτρέτο του Julius Evola
Ωστόσο, αξίζει να τονιστεί, πως διαθέτουμε από το Google την ακριβή ονομασία του «ψεύτικου» λογαριασμού, η οποία, όπως βλέπετε και στην εικόνα, ήταν Evritos14 (@wh1te.4rt). Συμπληρωματικά θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο λογαριασμός με το όνομα evritos_art αντιστοιχεί με τον ενεργό «αυθεντικό» λογαριασμό του Εύρυτου στο Instagram.
Το όνομα του ενεργού λογαριασμού στο Instagram
Το όνομα του υποτιθέμενου ψεύτικου λογαριασμού στο Instagram
Πέρα όμως από αυτό το μικρό «ολίσθημα», το οποίο και διορθώθηκε σχετικά άμεσα με την αφαίρεση του σχολίου και του tag, τα ίχνη που συνδέουν άμεσα τους δύο Εύρυτους είναι αρκετά δυσδιάκριτα.
Η υπογραφή και το τεχνοτροπικό στίλ του Εύρυτου
Σύμφωνα με τον ίδιο τον Εύρυτο, τα έργα που πραγματικά ανήκουν σε αυτόν είναι εκείνα που φέρουν «τη χαρακτηριστική του υπογραφή». Αντλώντας υλικό μόνο από τον επίσημο λογαριασμό του στο Instagram, συμπεραίνουμε πως από τον Ιανουάριο μέχρι τον Φεβρουάριο του 2021, ο Εύρυτος χρησιμοποίησε δύο διαφορετικές υπογραφές, μία με κεφαλαία (κυρίως τον Ιανουάριο) και μία με μικρά που έχουν πολυτονικό (από τον Φεβρουάριο και στο εξής). Συγκρίνοντας λοιπόν την υπογραφή του Εύρυτου από την πρώτη προσωπογραφία του Νικηταρά (21/01/2021) με εκείνη κάτω από τον Βελουχιώτη, οδηγούμαστε στα εξής συμπεράσματα: α) το αρχικό έψιλον των δύο υπογραφών είναι τελείως διαφορετικό και β) τα υπόλοιπα γράμματα, πέρα από το όμικρον, είναι σχεδόν πανομοιότυπα. Αξίζει να σημειωθεί εδώ, πως το γράμμα Ρ με το δεύτερο Υ, έχουν ζωγραφιστεί και στα δύο γκράφιτι με ακριβώς τον ίδιο τρόπο, καθώς η αριστερή κεραία του Υ περνάει ελαφρώς κάτω από το τριγωνάκι που σχηματίζει το Ρ.
Υπογραφές του Εύρυτου. Αριστερά κάτω από τον Νικηταρά και δεξιά κάτω από τον Βελουχιώτη
Παρ’όλα αυτά, σε καμία υπογραφή του ο Εύρυτος, δεν φαίνεται να χρησιμοποιεί το έψιλον που σπάει στη μέση (<). Αν όμως ανατρέξουμε με έμμεσο τρόπο σε παλαιότερες δημοσιεύσεις στο «αυθεντικό» Instagram του Εύρυτου, μπορούμε με ιδιαίτερη ευκολία να εντοπίσουμε τη χρήση του συγκεκριμένου έψιλον. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η υπογραφή του Εύρυτου κάτω από το –διαγραμμένο πλέον- γκράφιτι προς τιμήν των αποθανόντων στα Ίμια.
Το διαγραμμένο πλέον γκράφιτι του Εύρυτου για τα Ίμια
Το γκράφιτι ανήκει με βεβαιότητα στον «αληθινό» Εύρυτο, καθώς σε δύο συνεντεύξεις γίνεται άμεση ή έμμεση αναφορά σε αυτό. Για πρώτη φορά πληροφορούμαστε για το γκράφιτι αυτό στις 05/02/2021 στην εκπομπή Μετωπικά, στην οποία ο κ. Μπουγιώτης μιλάει στο 27:08-27:13 για την ύπαρξη του προαναφερθέντος έργου, το οποίο επιβεβαιώνει στο 27:14 ο ίδιος ο Εύρυτος. Η δεύτερη αναφορά για το γκράφιτι των Ιμίων, λαμβάνει τόπο στις 07/02/2021 στη διαδικτυακή εκπομπή της Right Society. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, το γκράφιτι δεν αναφέρεται ρητά από κάποιον συμμετέχοντα, αλλά εμφανίζεται για λίγα δευτερόλεπτα στο 16:17, τη στιγμή που οι οικοδεσπότες σκρολάρουν στο Instagram του Εύρυτου.
Το γκράφιτι των Ιμίων στην εκπομπή της Right Society
Είναι άξιο απορίας, για ποιον λόγο κατέβηκε ένα «αυθεντικό» γκράφιτι του Εύρυτου από την «επίσημη» σελίδα του, από τη στιγμή που δεν είχε τίποτα το μεμπτό, πέρα –ίσως- από την ίδια του την υπογραφή. Επιπροσθέτως στο γκράφιτι των Ιμίων, φαίνεται να χρησιμοποιεί και την ίδια ακριβώς ζωγραφική τεχνική με τα παχιά λευκά περιγράμματα και το μαύρο γέμισμα που χρησιμοποίησε ο «ψεύτικος» Εύρυτος στον Julius Evola.
Η χρήση παρόμοιας ζωγραφικής τεχνικής σε δύο έργα του Εύρυτου
Παρόμοια τεχνοτροπικά στοιχεία εντοπίζονται και σε άλλα έργα των Evritos1 και Evritos14, στα οποία χρησιμοποιείται μία πιο «καρτουνίστικη» τεχνική. Για παράδειγμα στο πορτρέτο της Ashli Babbitt του Evritos14, οι λευκές γυαλάδες πάνω από τη μύτη της μοιάζουν σε μεγάλο βαθμό με τις αντίστοιχες στα πορτρέτα του Καραϊσκάκη (23/01/2021) και του Αθανάσιου Διάκου (01/02/2021).
Οι λευκές γυαλάδες πάνω από τις μύτες της Babbitt, του Καραϊσκάκη κα του Αθανάσιου Διάκου
Επιπλέον σε ένα ακόμα έργο του Εύρυτου, το οποίο ανέβηκε (και έχει πλέον διαγραφεί) στις 11/11/2020 στη νεοναζιστική σελίδα στο Instagram hardcore.athens, ο Εύρυτος υπογράφει το έργο του με την ίδια ακριβώς υπογραφή που χρησιμοποίησε στον Βελουχιώτη και το ισλαμοφοβικό γκράφιτι. Παράλληλα ο χρήστης evritos_art, δηλαδή το «αυθεντικό» προφίλ του Εύρυτου, σχολιάζει κάτω από τη φωτογραφία, επιβεβαιώνοντας με αυτόν τον τρόπο ότι είναι ο δημιουργός του. Αξιοσημείωτο επίσης είναι και το γεγονός, ότι στην αριστερή γωνία της φωτογραφίας φαίνεται και η λέξη ProPA, η οποία παραπέμπει στη νεοναζιστική και φασιστική οργάνωση Propatria.
Έργο του Εύρυτου με την υπογραφή του «ψεύτικου» Εύρυτου
ΕΕΤΕ, «ΟΔΕΥΩ» και Γιάννης Λαγός
Κλείνοντας, θα πρέπει να αναφερθούμε και στις υπόλοιπες «ύποπτες» πράξεις τόσο του Δημάρχου Γ. Κωνσταντάτου όσο και του ίδιου του Εύρυτου. Στις 11/03/2021, το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος κατήγγειλε δημοσίως ως παράνομη την επιλογή του Εύρυτου για τη φιλοτέχνηση ενός δημόσιου χώρου καθώς «μόνο μέλη του ΕΕΤΕ μπορούν να αναλαμβάνουν εικαστικά έργα στο δημόσιο χώρο (άρθρο 9 του ν. 1218/81). Και φυσικά η διαδικασία ανάθεσης προβλέπεται από το νόμο, κάτι που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν ίσχυσε και ο Δήμαρχος αντιμετώπισε τον δημόσιο χώρο σαν να είναι δική του προσωπική ιδιοκτησία». Από την παρατήρηση του ΕΕΤΕ φαίνεται ότι η επιλογή του Εύρυτου από τον Δήμαρχο έγινε –για αγνώστους λόγους- κρυφά. Ο ίδιος Δήμαρχος επίσης είχε αφήσει το 2018 την ακροδεξιά παραστρατιωτική οργάνωση «ΟΔΕΥΩ» να συμμετάσχει στην παρέλαση για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου. Ο Εύρυτος από την άλλη, παρά το γεγονός ότι προσπάθησε να κρατήσει μακριά τους νέους του λογαριασμούς στο Twitter και το Instagram από ακροδεξιά και νεοναζιστικά στοιχεία, υπέπεσε σε ένα ακόμα σφάλμα, όταν και ευχαρίστησε στις 28/01/2021 –σε ένα πλέον διαγραμμένο tweet- «εκ βάθους καρδιάς» τον καταδικασμένο νεοναζί Γιάννη Λαγό.
Σχόλιο του Γιάννη Λαγού στον Εύρυτο
Η απάντηση του Εύρυτου στον Γιάννη Λαγό
Συμπεράσματα
Συμπερασματικά, λοιπόν, μπορούμε να ισχυριστούμε με μεγάλη βεβαιότητα, πως οι λογαριασμοί του Evritos1 και του Evritos14 αλλά και τα έργα που δημοσιεύονταν από εκεί, ανήκουν σε ένα και μόνο άτομο, το οποίο μετά τη μεγάλη δημοσιότητα που άντλησε, αποφάσισε να διαγράψει με κάθε δυνατό τρόπο το ακροδεξιό, φασιστικό και ρατσιστικό του «παρελθόν». Επιπλέον, ο Δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης, ισχυρίστηκε ψευδώς στο News247 ότι ο Εύρυτος είναι 16 χρονών, ενώ φαίνεται πως μάλλον γνώριζε για το ακροδεξιό «παρελθόν» του «καλλιτέχνη».
Υ. Γ. Το 14 δίπλα στην υπογραφή των παλαιότερων «έργων» του Εύρυτου παραπέμπει στη νεοναζιστική φράση των 14 λέξεων “We must secure the existence of our people and a future for white children”.
Σπύρος Αυγερινόπουλος
