Πάρα πολλές κοινοποιήσεις έχει πάρει βίντεο (βρείτε το εδώ https://archive.org/details/swab-video), στο οποίο μια γυναίκα φαίνεται να συγκρίνει το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο ο στυλεός που χρησιμοποιείται για τη λήψη υλικού για το τεστ κορωνοϊού, με αυτό από μία κοινή μπατονέτα. Στο βίντεο αυτό, το τεστ covid χαρακτηρίζεται ως «ζωντανό» καθώς και ότι αποτελείται από νανοσωματίδια, τα οποία εισέρχονται στον εγκέφαλο μας κατά την διαδικασία της δειγματοληψίας. Ο ισχυρισμός αυτός βασίζεται στη διαφορά του χρώματος που έχει ένας στυλεός με μία μπατονέτα (δείτε το στο 1.14) καθώς και στο γεγονός ότι οι ίνες από τον στυλεό, φαίνεται πως κινούνται (δείτε το στο 2.13). Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα;

Αρχικά, ο ισχυρισμός ότι πρόκειται για νανοσωματίδια δεν έχει καμία βάση καθώς είναι αδύνατο για το γυμνό ανθρώπινο μάτι να μπορεί να δει υπερβολικά μικρά αντικείμενα. (https://web.archive.org/…/finding-nanoparticles-with…/).

Στη συνέχεια, η σύγκριση που γίνεται μεταξύ του υλικού με το οποίο είναι κατασκευασμένος ο στυλεός του τεστ με αυτό της μπατονέτας είναι επίσης λανθασμένη καθώς το υλικό από το οποίο κατασκευάζονται τα 2 αντικείμενα είναι διαφορετικό. Στην περίπτωση της κοινής μπατονέτας, το υλικό είναι συνήθως 100% βαμβάκι (https://web.archive.org/…/https://www.qtips.com/faq/) ενώ στην περίπτωση του τεστ, οι ο οδηγίες παρασκευής από το CDC κάνουν λόγο για συνθετικό υλικό, κάτι που εξηγεί και την διαφορά χρώματος (https://web.archive.org/…/guidelines-clinical-specimens…).

Αναφορικά με τον ισχυρισμό πως οι ίνες του τεστ είναι «ζωντανές» και «κινούνται», η κίνηση αυτή μπορεί να οφείλεται σε παράγοντες όπως η θερμοκρασία, η αναπνοή του ανθρώπου που τραβάει το βίντεο, ο αέρας ή ακόμη και ο στατικός ηλεκτρισμός (το πως ο στατικός ηλεκτρισμός επηρεάζει συνθετικά υλικά εδώ: https://web.archive.org/…/sensho…/34/9/34_9_466/_article).

Συμπέρασμα: Όχι, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι στυλεοί δειγματοληψίας για τεστ covid περιέχουν νανοσωματίδια. Η διαφορά στο χρώμα από μία κοινή μπατονέτα οφείλεται στο διαφορετικό υλικό κατασκευής, ενώ όσον αφορά τη φαινομενική κίνηση, μπορεί να εξαρτάται από διάφορους εξωτερικούς παράγοντες όπως ο αέρας, η αναπνοή ή ο στατικός ηλεκτρισμός.

Επιμέλεια: Τ.Π.

Σημαντική σημείωση: Το παρόν άρθρο είναι βασισμένο στη δουλειά οργανισμών και σελίδων που έχουν ήδη κάνει fact-check το συγκεκριμένο θέμα. Ως ζήτημα δεοντολογίας λοιπόν, επιλέγουμε να το αναφέρουμε άμεσα. (ενδεικτικά: https://web.archive.org/…/uk-factcheck-swabs-idUSKBN29P2Q5)